De rechter hoeft (en mag) op grond van artikel 8:69 Awb (omvang geschil) niet ambtshalve aan rechtstreeks werkende bepalingen van EU-recht te toetsen, tenzij dit recht van openbare orde (Raad van State 21 januari 2015, ECLI:NL:RVS:2015:94)

De rechter hoeft (en mag) op grond van artikel 8:69 Awb (omvang geschil) niet ambtshalve aan rechtstreeks werkende bepalingen van EU-recht te toetsen, tenzij dit recht van openbare orde (Raad van State 21 januari 2015, ECLI:NL:RVS:2015:94)
De rechter moet op grond van artikel 8:69 Awb (omvang geschil) ambtshalve toetsen of het besluit in het juiste (onder)mandaat is genomen (Raad van State 7 mei 2014, ECLI:NL:RVS:2014:1625)
De hogerberoepsrechter moet op grond van artikel 8:69 Awb (omvang geschil) ambtshalve toetsen of de rechtbank buiten de omvang van het geding is getreden (Centrale Raad van Beroep 30 oktober 2014, ECLI:NL:CRVB:2014:3528)
Reformatio in peius is mogelijk bij een ambtshalve toetsing ex artikel 8:69 Awb (bijvoorbeeld over de relatieve en absolute bevoegdheid van de rechter, ontvankelijkheid, termijnen en belanghebbendheid) (Raad van State 11 juli 2007, ECLI:NL:RVS:2007:BA9292)
Artikel 8:69 lid 3 Awb (omvang geschil) verplicht de rechter niet om zelfstandig onderzoek naar de feiten te doen (Centrale Raad van Beroep 8 april 2011, ECLI:NL:CRVB:2011:BQ0845)
Het facultatief ambtshalve aanvullen van de feiten als bedoeld in artikel 8:69 lid 3 Awb (omvang geschil) gaat niet zo ver dat de rechter feiten aan de uitspraak ten grondslag kan leggen waarover partijen zich in de procedure niet over
Bij een pro forma (hoger) beroep zonder enige gronden geldt de verplichting tot het ambtshalve aanvullen van de gronden als bedoeld in artikel 8:69 lid 2 Awb (omvang geschil) niet (Centrale Raad van Beroep 20 november 1996, ECLI:NL:CRVB:1996:ZB6666)
De rechter is niet gehouden om ambtshalve te toetsen of aan de (juiste) beleidsregel is getoetst (omvang geschil ex artikel 8:69 Awb) (Raad van State 25 februari 2004, ECLI:NL:RVS:2004:AO5872)
Een beroepsgrond die ziet op de visuele hinder van een object moet gelet op artikel 8:69 lid 2 Awb (omvang geschil) worden opgevat als een argument dat object niet voldoet aan de redelijke eisen van welstand (Raad van State 12
De verplichting tot het ambtshalve aanvullen van de rechtsgronden strekt er niet toe om de motivering van het bestreden besluit aan te vullen (omvang geschil ex artikel 8:69 Awb) (Centrale Raad van Beroep 15 november 2005, ECLI:NL:CRVB:2005:AU6381)